Feline Coronavirus (FCoV) Enfeksiyonu
Coronavirüsler tüm dünyada kuşlar ve memelileri enfekte edebilen önemli patojenlerdendir ve genellikle solunum veya gastrointestinal sistemin epitel hücrelerini enfekte etmeye adapte olmuşlardır. Feline Coronavirus, dünya çapındaki kedi popülasyonlarında, özellikle evcil kedilerde endemik olarak kabul edilir ve yüksek seroprevalanslarla bulunur. Bir istisna olarak Falkland ve Galapagos Adaları’nda yapılan çalışmalarda Feline Coronavirus antikorlarına hiç rastlanmamıştır.
Feline Coronavirüs sağlıklı hayvanların da gastrointestinal sisteminde sıklıkla tespit edilebilirler. Bulaşma fekal-oral yolla gerçekleşir. Kedilerin birçoğunda hastalık oluşturmaksızın enterositlerde varlığını sürdürebilir. Viral yük fazla olmadığı müddetçe subklinik veya hafif seyreden enterit tablosu şekillenir, belirtilen şekildeki enfeksiyonlar genellikle hospitalizasyon ve tedavi gerektirmeyebilir. Yine de viral yükün artış gösterip klinik tablonun ağırlaştığı durumlar göz ardı edilmemelidir.
Etiyoloji
Feline Coronavirüs, Nidovirales takımının Coronaviridae ailesindeki Alphacoronavirus-1 cinsine ait bir RNA virüsüdür. Virüse mikroskop altında bakıldığında fenotipik özelliklerinden birisi, yüzeyinden taç yaprağı şeklinde belirgin çıkıntılar yapan peplomerlere sahip olmasıdır. Bu nedenle adlandırılırken latince ‘taç’ anlamına gelen ‘corona’ ile ilişkilendirilmiştir. İçerisinde barındırdığı genetik materyal (genom), pozitif polariteli, tek zincirli, zarflı RNA’dan oluşur. Coronavirüsler diğer RNA virüslerine kıyasla çok büyük bir genoma (yaklaşık 28-30 kilobaz) sahiptir. Bu durum genomun replikasyonu esnasında daha küçük boyutlarda olan virüslere nazaran daha fazla hata şekillenme ihtimalini ortaya koyar. RNA polimerazın hata oranı nedeniyle yüksek düzeyde genetik varyasyona sahip olan Coronaviral genomlar, rekombinasyonların yanı sıra genlere eklemeler, silmeler ve durdurma kodonlarının eklenmesi gibi yolların da dahil olmasıyla farklı mutasyon türlerine çok açıktır. Diğer RNA virüslerinde olduğu gibi, FCoV’ün de mutasyona uğrama oranı yüksektir.
Feline coronavirüs, patojenitesine göre 2 biyotipe ayrılır. Virülans oranı düşük Feline Enterik Coronavirüs (FECV) ve virülan, mortalitesi yüksek Feline Enfeksiyoz Peritonit Virüsü (FIPV).
Feline Coronavirüslerin 2 biyotipi olan Feline Enterik Covonavirüsü (FECV) ve Feline Enfeksiyoz Peritonit Virüsü (FIPV), daha önceleri birbirine benzeyen ama 2 farklı coronavirüs tipi olarak kabul ediliyordu ama yapılan araştırmalarla bu ikisinin aynı virüsün fenotipik varyantı oldukları ortaya konulmuştur. Ancak bu iki biyotip arasında, birbirlerinden ayırt edilmelerini sağlayacak, morfolojik açıdan anlamlı ve tutarlı bir farklılığa rastlanmamıştır.
Patotipten bağımsız olarak, Feline Coronavirüsler hücre kültürü özelliklerinde farklılık gösteren, S protein-spesifik monoklonal antikorlarla nötralizasyon reaktivitelerine göre iki serotipe sınıflandırılabilir Serotip I, Kuzey Amerika ve Avrupa'da baskındır, Serotip II ise köpek koronavirüsü (CCV) ile daha yakından ilişkilidir ve Japonya ve Doğu Asya ülkelerinde daha sık rastlanır. Dünya genelinde görülen enfeksiyonların büyük bir yüzdesi (%70-%98) Serotip I FCoV’ler tarafından meydana gelirken, Serotip II FCoV'ler çok daha az yaygındır. Serotip II, köpek koronavirüsü (CCoV) ve serotip I FCoV'ler arasındaki çift RNA rekombinasyon etkileşiminden ortaya çıkmıştır. Köpeklerde enterit ve ishale neden olan CCoV deneysel olarak kedileri enfekte edebilir ve FCoV ile çapraz reaksiyona giren antikorlara neden olabilir. Her iki serotipin virüsleri de potansiyel olarak FIP'e neden olabilir.
Patogenez
Epidemiyoloji ve Bulaşma
Risk ve Kontrol
Klinik Belirtiler
Feline Coronavirüs Tanısı ve Bulgular
Korunma
Comments